Moryń

Moryń powstał na terenach Pomorza Zachodniego zasiedlonych we wczesnym średniowieczu przez plemię Pyrzyczan. Kronikarz z IX wieku, Geograf Bawarski, podaje, że plemię zasiedlało ok. 70 osad i grodów. Rozpowszechnienie chrześcijaństwa nastąpiło dopiero w XII wieku, podczas misji biskupa Ottona z bawarskiego Bambergu. Chrystianizacja Pyrzyczan datowana jest na 1124 rok, kiedy to biskup Otto przybył do Pyrzyc wraz ze swoimi misjonarzami.

Od XI wieku tereny Pyrzyczan należały do tworzącego się wówczas księstwa pomorskiego. W XII wieku na półwyspie nad jeziorem Morzycko powstał gród na wzgórzu (możliwe, że wówczas była to wyspa). Z czasem niedaleko grodu powstała osada Moryń, która była wymieniona w dokumentach Barnima I w 1263 roku, kiedy to książę przekazał patronat nad kościołem w Moryniu Wiktorynom z Wkryujścia (dzisiaj: Ueckermünde). Niedługo później Moryń został przejęty przez Marchię Brandenburską, z czasem na tych terenach powstała Nowa Marchia. W 1306 roku w dokumentach Moryń wspominany jest jako civitas, a więc już wówczas musiał posiadać prawa miejskie. Miasto rozwijało się dynamicznie, rozbudowywano kościół, zbudowano szpital, a lokacyjne miasto otoczono wieńcem murów.

Mury miejskie Morynia

Miasto lokowano na owalu o powierzchni ok 15 ha obejmując również przedlokacyjną osadę i romański kościół Św. Ducha. Mury miejskie wznoszone z kamieni zaczęły powstawać już pod koniec XIII wieku. Mury o długości 1420 metrów zawierały dwie bramy:

• Brama Młyńska (Chojeńska) – od zachodniej strony w kierunku Chojny
• Brama Mieszkowicka – od południa w kierunku Mieszkowic

Ponadto w ciągu murów powstało 40 czatowni, a w jednej z nich zbudowano Furtę Jeziorną (Wodną), przez którą można było dojść do zamku zbudowanego w miejscu dawnego grodu.

Miasto otoczono również fosą i wałami. Mury obronne nie uchroniły Morynia od najazdu husytów w 1433 roku, w dodatku w czasie najazdu zostały mocno zniszczone. Po 1442 roku mury podwyższono, a bramy miejskie rozbudowano o przedbramia. Jeszcze w XV wieku bramy zamurowano, a obok wybito nowe przejazdy z nowymi przedbramiami. Miasto ucierpiało znacznie w XVII wieku, w wyniku wojny trzydziestoletniej i kilku pożarów, co zahamowało na pewien czas rozwój miasta. W XVIII wieku umocnienia miejskie straciły swoje walory obronne, dlatego w 1755 roku rozebrano przedbramia, zasypano fosy. Po wojnach napoleońskich zniwelowano wały. W drugiej połowie XIX wieku rozebrano kawałek murów po zachodniej stronie miasta, a pod koniec XIX wieku rozebrano również bramy miejskie. Dzisiaj możemy podziwiać 1325 metrów murów, 31 czatowni, chociaż część w szczątkowej formie oraz Furta Jeziorna.

Zamek w Moryniu

Ruiny zamku w Moryniu znajdują się na półwyspie nad jeziorem Morzycko w miejscu, gdzie kiedyś był gród. Zamek Stolzenburg zbudowano w latach 1360-1365, chociaż niektórzy uważają, że była to rozbudowa zamku zbudowanego przez Brandeburczyków już na początku XIV wieku. Kariera zamku była krótka, ponieważ pod koniec XIV wieku zamek w Moryniu zdobył i zniszczył książę szczeciński Świętobor I. Od tego czasu zamek jest ruiną, a do dzisiaj pozostały resztki murów przyziemia.

Kościół Świętego Ducha w Moryniu

Kościół zbudowano z ociosanych kamieni w stylu romańskim pod koniec XIII wieku. Na początku XIV wieku kościół otrzymał wysoką wieżę, którą w połowie XVIII wieku nakryto barokowym hełmem. Spośród wyposażenia kościoła najcenniejszy jest kamienny ołtarz, znacznie starszy od kościoła, a także ślady malowideł z XIV wieku. Żeby zobaczyć wnętrze kościoła trzeba trafić na moment, kiedy jest otwarty.

A kiedy opuścimy mury miejskie i trafimy nad jezioro, to będzie ciekawa wycieczka, zwłaszcza dla dzieci. To bardzo fajne miejsce na spacery, a spacerując trafimy na miejską plażę. Tak, Moryń to miejscowość przyjazna dla turystów. Jezioro Morzycko to jezioro polodwcowe, a nad brzegiem jest urządzony geopark – aleja z figurami zwierząt z epoki Plejstocenu.

No i na koniec moryńskie legendy, a jest ich kilka: Legendy o starym zamku w Moryniu, O 7 braciach, O zaczarowanej Matyldzie, burgrabini z zamku Stolzenberg, Jak sielawa do Morzycka trafiła, Diabelski Fotel, Stolik do gry diabła, Czarci głaz, głaz z olejową miarą. Treść tych legend można ściągnąć ze strony miasta i ruszyć szlakiem Moryńskich Legend dookoła jeziora Morzycko.