Zamek książąt mazowieckich w Ciechanowie

Na terenie Ciechanowa była osada już w X wieku, a być może wcześniej. Pewne jest, że w połowie XI wieku był tu gród, w którym pod koniec wieku zbudowano aż 4 kościoły. Było to jedno z ważniejszych miast na Mazowszu, z racji położenia na północy regionu często atakowany przez Prusów, Pomorzan, Litwinów i w późniejszym okresie Krzyżaków. Ciechanów prawdopodobnie już w połowie XIV wieku posiadał prawa miejskie, część badaczy skłania się na rok 1400 jako datę nadania praw miejskich przez księcia Janusza I Starszego.

Zamek książąt mazowieckich w Ciechanowie
Zamek książąt mazowieckich w Ciechanowie

Zamek drewniany zbudowany na wyspie na rozlewisku rzeki Łydyni istniał pod koniec XIII wieku, a ok. 1355 roku Siemowit III zbudował w Ciechanowie zamek murowany, który rozbudowano w 1370 roku. Po 1399 roku Janusz I Starszy przystąpił do przebudowy zamku na książęcą rezydencję, nie rezygnując z funkcji obronnej. Dobrze umocniony zamek książąt mazowieckich w Ciechanowie pełnił również rolę skarbca. Zamek w Ciechanowie zbudowany jest na planie prostokąta 48mx57m z dwiema wieżami od południowej strony (strażnica i więzienie). Brama wjazdowa w murze zachodnim, pierwotnie miała również niewielkie przedbramie. Zamek otoczony był fosą i zbudowanym w 1370 roku glinianym wałem z palisadą. Brama południowa miała również przedbramie, budynek bramny i wieżę obserwacyjno-obronną. Po 1420 roku zbudowano tzw. Dom Duży w północnej części dziedzińca i wybrukowano dziedziniec wewnętrzny.

Zamek w Ciechanowie

Na przełomie XVIXVI wieku podwyższono mury i wieże zamkowe do obecnie znanej wysokości. Po włączeniu Mazowsza do Korony zamek od 1526 roku był siedzibą starostów królewskich. Od 1547 zamek w Ciechanowie był częścią oprawy wdowiej królowej Bony, która dokonała przebudowy zamku. Od końca XVI wieku stan zamku pogarszał się, a po zniszczeniach w czasie najazdu szwedzkiego w 1657 roku i w wojnie północnej popadał w ruinę. Po rozbiorach zburzono resztki budynków wewnątrz murów i zniszczono północno-wschodni narożnik muru. Od 1818 roku zamek był w posiadaniu Krasińskich, którzy na początku XX wieku przeprowadzili prace remontowe i rekonstrukcyjne. Po II wojnie światowej również dokonano częściowej rewitalizacji zamku w Ciechanowie, a w ostatnich latach w miejscu tzw. Domu Małego między wieżami zbudowano kontrowersyjny przeszklony pawilon.

Zamek w Ciechanowie

Obecnie zamek w zarządzie Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Kilka kilometrów od Ciechanowa znajduje się Muzeum Romantyzmu w Opinogórze w pałacu Krasińskich.

Zamek w Ciechanowie - wystawa